บทความแนวคิดทางธรรมเรื่อง “ลิงเปิดแผล” โดย น.ท.สมปอง วัฒนกูล อศจ.บก.รร.นร.
เรื่อง ลิงเปิดแผล
มีเรื่องเล่าว่า ลิงฝูงหนึ่งอาศัยอยู่ในป่าใหญ่ วันหนึ่งลิงน้อยตัวหนึ่งกระโดดไปตามกิ่งไม้แต่คว้ากิ่งไม้พลาด ตกลงมากระแทกกับตอไม้เข้าอย่างจัง จนบาดเจ็บเป็นแผลที่ท้องมีเลือดไหลออกมา ลิงตัวอื่น ๆ เห็นเข้าจึงลงจากต้นไม้พากันไปแหวกดูแผล แผลที่มีอยู่เดิมก็ฉีกกว้างขึ้นเรื่อย ๆ จนในที่สุดลิงตัวนั้นก็จบชีวิตอย่างทรมานเพราะความอยากรู้อยากเห็นของลิงทั้งหลาย
ความอยากรู้อยากเห็นเป็นสัญชาตญาณอย่างหนึ่งของคนและสัตว์ มีทั้งคุณและโทษ จึงต้องมีควบคู่ไปกับการใช้วิจารณญาณ แรกสุดก็คือวิธีการที่จะทำให้รู้ให้เห็นว่าเป็นวิธีที่ทำให้ใครเดือดร้อนเสียหายหรือไม่ เพราะการกระทำเพื่อจะได้รู้ได้เห็นให้สมอยากนั้น บางทีก็เป็นการสร้างปัญหาให้คนอื่นเหมือนฝูงลิงที่พากันไปแหวกดูแผลจนลิงตัวหนึ่งต้องตายไป
ต่อมาก็คือเรื่องที่อยากรู้อยากเห็น ต้องรู้ตัวว่าจะรู้ไปเพื่ออะไร คือรู้แล้วละเพราะได้บทเรียนที่เป็นอุทาหรณ์ รู้แล้วเริ่มเพราะเห็นตัวอย่างที่ดี หรือรู้แล้วหลงเหมือนคนที่อยากลองแล้วติดในอบายมุขหรือคนที่จ้องจะเอาสิ่งที่รู้นั้นไปเบียดเบียนผู้อื่น ถ้าไม่ใช่ทั้งสามเรื่องนี้ก็ต้องเป็นเรื่องสุดท้าย คืออยากรู้ขึ้นมาเฉย ๆ ไม่มีเหตุผล เป็นแค่ใจอยากแล้วขวนขวายเพื่อสนองความอยากอย่างเดียว
ไหน ๆ คนเราก็มีธาตุแท้ของความอยากรู้อยากเห็นติดตัวมาด้วยกันทุกคน จะเลิกก็ไม่ได้ ก็จงใช้วิจารณญาณเข้ากำกับ ให้ความอยากรู้อยากเห็นนั้นเป็นพลังในทางสร้างสรรค์ความดีงามเท่านั้น เพราะความอยากรู้อยากเห็นที่ขาดสติ มักทำให้สูญเปล่าไปกับเรื่องไร้สาระบ้าง ทำให้ต้องเดือดร้อนไม่ทางใดก็ทางหนึ่งบ้าง ไม่เฉพาะเรื่องลิงเปิดแผลนี้เท่านั้น ในชีวิตจริงก็มีตัวอย่างให้เห็นมาแล้วไม่น้อยทีเดียว
