๕. การชักสลุตธง
ประเพณีการสลุตธง
การสลุตธงเพื่อรับการคำนับนั้น คือ การชักธงราชนาวีลงช้า ๆ ประมาณครึ่งเสา หรือถ้าชักธงอยู่ที่เสากราฟก็ให้สลุตลงมา ๑ ใน ๓ จากปลายเสาแล้วชักขึ้นช้า ๆ จนเต็มเสา บรรดาเรือรบหลวงที่ผ่านกันเวลาใดก็ตาม ไม่มีการสลุตธงคำนับต่อกัน เมื่อเรือรบหลวงเดินเป็นกระบวนหรือจอดรวมกัน เรือรบหลวงอาวุโสรับการคำนับแต่เพียงลำเดียว แต่ถ้าเรือสินค้าสลุตธงให้แก่เรือรบหลวงเป็นรายลำไปก็ให้เรือรบหลวงรับการคำนับทุกลำ
อนึ่ง ถ้าเรือสินค้าหือเรืออื่น ๆ สลุตธงคำนับแก่เรือรบหลวงก่อน เวลาชักธงประจำเรือขึ้น ก็ให้เรือรบหลวงชักธงประจำเรือให้เต็มเสา แล้วชักสลุตธงการคำนับเสร็จแล้ว ดึงขึ้นให้เต็มเสา จึงลดลงเลย
การปฏิบัติ
ก. ใช้คนเดียว
ข. อย่างไปยืนรอรับสลุต
ค. ห้ามมิให้ไปแก้เชือกธงไว้ก่อน เพื่อรับสลุต
ง. ควรยืนอยู่ห่างพอสมควรจากเสาธง เมื่อเห็นเรือสินค้าสลุตธงให้จึงสิ่งไปปฏิบัติการ
จ. ยืนให้ตรงหน้าเสาธง เท้าชิด (ถ้าไม่มีคลื่น) แล้วรีบแก้เชือกออกจากลูกตนแล้วเรียงลำดับเส้นเชือกธง
ฉ. ต่อจากนั้นใช้มือทางด้านปลายลม เอื้อมไปจับเชือกทั้งสองเส้นด้านบนและอีกมือหนึ่งเลื่อนไปจับเชือกด้านล่าง (ให้สุดปลายแขนทั้งสองมือ)
ช. แยกเส้นออกแล้ว มือบนชักธงลงมือล่างผ่อนตามขึ้นไปเป็นลักษณะสวนทางกันจนธงลดลงมาจากยอดเสา เท่าระยะพอที่จะสลุตแล้วหยุดประมาณ ๔ – ๕ วินาที เพื่อเป็นที่สังเกตเห็นของเรือที่คำนับก่อนได้
ซ. ชักลงช้า ๆ (ดูแล้วให้เกิดความสวยงาม)
ฌ. ต่อไปชักขึ้นยอดเสาในอัตราเร็วกว่าชักธงลงและต้องถึงยอดเสาก่อนเรือสินค้า ในลักษณะอาการของมือและแขนตรงกันข้ามกับชักลง
ญ. เสร็จแล้วรวมเส้นเชือกทั้งสอง เส้นแล้วเลื่อนมือด้านบนลงมาตามสายเชือกทั้งสองจับอยู่บริเวณเหนือเข็มขัดมือด้านล่าง เริ่มปล่อยเชือกแล้วเลื่อนมาอยู่ชุดกันทั้งสองมือ
ฎ. ต่อไปจึงนำเชือกไปผูกกับลูกตน พันเป็นเลข ๘ , ๒ – ๓ ครั้ง ผ่อนผูกอย่างลืมว่า ธงจะต้องถูกชักขึ้นยอดเสาจริง ๆ
ฏ. ขอปลายเชือกที่เหลือเป็นวงเท่าฝ่ามือจากด้านปลายเชือกไปหาโคนเชือกจนหมด แล้วใช้โคนเชือกลอดออกสอดคล้องไว้กับลูกตนทั้งพวง ทั้งนี้เพื่อสะดวกแก่การรับสลุต
ฐ. เมื่อธงยังไม่ขึ้นและมีการสลุตให้รีบไปผูกแล้วชักธงรับสลุตแล้วชักลงตามเดิม
ฑ. เมื่อมีการเตรียมรบเข้ารบ คงชักสลุตธงตามปกติ
ฒ. ผู้ที่ชักธงต้องแต่งกายให้เรียบร้อย สวมหมวก โดยปกติยามบันไดเป็นผู้รับสลุตธง
ณ. ผูกเชือกธงโดยเฉพาะต้องให้เชือกตึง แน่นและแก้ง่ายการเก็บธงต้องพับและม้วนให้เรียบร้อย สมเกียรติ ไม่ปล่อยให้กองกับพื้นดาดฟ้าหรือถูกเหยียบย่ำ