หัวใจพุทธศาสนา
โดย น.ท.สมปอง วัฒนกูล อศจ.บก.รร.นร.
ในบรรดาคำสอนที่มีหลักฐานยืนยันว่า พระพุทธเจ้าทุก ๆ พระองค์ จะต้องตรัสสอนพุทธบริษัทเหมือนกันหมด ไม่มีการสอนผิดเพี้ยนจากกันเลยนั้น คำสอนเรื่องหัวใจพุทธศาสนา เป็นเรื่องหนึ่งที่พระพุทธเจ้าทั้งหลายต่างก็ตรัสสอนไว้ตรงกัน
หัวใจพุทธศาสนานั้น ได้แก่ การละชั่ว ทำดี และทำจิตใจให้ผ่องใส ทั้ง ๓ ประการนี้ พระสมณโคดมพุทธเจ้าได้ตรัสสอนเป็นครั้งแรก เมื่อวันขึ้น ๑๕ ค่ำเดือน ๓ หลังจากตรัสรู้ได้ ๙ เดือน หรือวันมาฆบูชานั่นเอง แสดงว่าเป็นเรื่องสำคัญ เพราะความชั่วนั้นไม่ว่าใครก็ตามเมื่อทำไปแล้วก็ต้องอยู่ร้อนนอนทุกข์ นึกขึ้นมาทีไรก็ติเตียนตนเอง แม้ไม่ติเตียนตนเองเลย สังคมก็ไม่ยอมรับ ที่สำคัญผลชั่วนั้นยังติดตามผู้ทำชั่วในชาติต่อไปอีก พระพุทธองค์จึงตรัสว่า บาปมีผลเผ็ดร้อน แม้เป็นเรื่องเล็กน้อยก็ไม่ควรดูหมิ่นว่าจะไม่ให้ผล ส่วนความดีนั้นโดยความหมายที่สั้นที่สุดก็คือ สิ่งที่ตรงข้ามกับชั่วนั่นเอง ความดีมีผลเป็นสุข แม้เป็นเรื่องเล็กน้อยก็ไม่ควรดูหมิ่นว่าไร้ประโยชน์ ในการดำเนินชีวิต เพียงแค่ละชั่วและทำดีก็ทำให้สังคมสงบเรียบร้อยน่าอยู่ขึ้นมากแล้ว เมื่อผนวกเข้ากับการฝึกฝนชำระจิตใจให้บริสุทธิ์ด้วยก็ยิ่งทำให้ชีวิตและสังคมมีความดีงามครบถ้วนขึ้นไปอีก หลักการนี้จึงเป็นความดีงามที่สมบูรณ์อยู่ในตัว ชนิดที่พระพุทธเจ้าทั้งหลายไม่ต้องแก้ไขปรับปรุงใด ๆ อีกแล้ว เป็นแต่นำมาตรัสสอนถ่ายทอดไว้เท่านั้น
หัวใจพุทธศาสนาทั้ง ๓ ประการ ที่พระพุทธเจ้าตรัสในวันมาฆบูชานี้ จึงควรยึดเป็นหลักการในการดำเนินชีวิต ไม่ว่าจะเป็นชีวิตที่บ้านที่ทำงานหรือที่ไหน ๆ ก็ตาม เพราะหากละเลยหรือปฏิบัติให้ตรงกันข้ามเสียแล้ว โอกาสที่จะพบกับความสงบสุขอย่างยั่งยืนถาวรในชีวิตก็เกิดขึ้นได้ยาก